IN MEMORIAM TOON PERSOON

Westlandiaan in de vorige eeuw. Toon Persoon (september 2013)

Deze keer gaan we op bezoek bij de in Poeldijk geboren Toon Persoon, een fameuze Westlandiaspits uit vroeger tijden. Hij woont er nog steeds en sinds twee jaar in het fonkelnieuwe , ultramoderne verzorgingshuis’ De Terwebloem’. Toon woont er met zijn vrouw Annie naar volle tevredenheid.

Toon heeft een zeer beperkt gezichtsvermogen. Hij ziet nog maar voor 1 procent. Toch is dat niet meteen duidelijk. Bij binnenkomst kijkt hij me vriendelijk aan en geeft me gewoon een hand. Ook loopt hij vrijuit door de kamer. Zijn vrouw Annie is minder mobiel, want zij is gebonden aan een rolstoel met hulpmotor

In De Westlandiaan van 14 mei  2003, 56ste jrg. nr. 40 heeft Toon zelf een uitgebreid verhaal geschreven over zijn voetbaljaren bij Westlandia. We zijn nu 10 jaar verder en doen zijn verhaal dunnetjes over. 

Eerst koffiedrinken

Toon en zijn vrouw Annie serveren de koffie in zeer eendrachtige samenwerking. De koffie stond al klaar op de warmhoudplaat van het koffiezetapparaat. Toon haalt de koffiepot van het plaatje. Geeft de pot aan zijn vrouw. Vervolgens pakt hij de kopjes. Zij schenkt  de koffie in,’ want Toon schonk het er vaak naast’. Toon pakt suiker en een lepeltje. Annie heeft nog kaakjes en met zijn allen genieten we van een heerlijk kopje koffie.

De beginjaren.

Toon is geboren in 1923 en woonde lange tijd  in de vooroorlogse buurt ‘Leuningjes’ in Poeldijk. “Het was een verzameling huizen, een gesloten ‘ club’, ik heb er een hele leuke jeugd gehad.In de jaren 1978/1979 zijn de huizen  afgebroken. Nu is daar de Irenestraat.”

Toons vader werkte in de tuin en verdiende een behoorlijke boterham. ”Mijn vader was wel sportief, maar had nooit de gelegenheid gehad om te voetballen. Hij  vond het leuk dat ik naar PFC ging. Ik denk dat ik 13 of 14 jaar oud was. Ik kwam in het B-elftal. PFC was een afkorting van Poeldijkse Football Club, bedacht door iemand die toen al de Engelse taal beheerste. Mijn eerste wedstrijd speelde ik tegen Velo. Ik weet nog goed, dat de bal heel gemakkelijk voor het doel kwam. Ik hinkte hem erin. Op één been. Toen was ik meteen de ster  van Poeldijk”. 

Poeldijkse bijnamen.

Toon weet ook nog de namen van de Poeldijkse spelers uit dat team van PFC. Poeldijk was berucht om zijn bijnamen. Jongens werden vernoemd naar vader en om onderscheid te maken kregen zij bijnamen, gebaseerd op eigenaardigheden of beroep van hun vader: Cor Kaas, Niek Peen, Arie de Vos en Jan de Mof. De laatste twee behoeven uitleg. Arie de Vos  heette Reintjes  en Jan de Mof heette Heuchemer. Van oorsprong een  Duitse naam.

Toen  PFC in 1940 ter ziele ging, koos Toon voor Westlandia,”want in Naaldwijk was een bioscoop en ook waren er vele mooie meisjes”. Met Toon kwamen 17 Poeldijkse voetballers over naar Westlandia. In de eerste oorlogsjaren speelde hij in het tweede.

Niederwalluf. Aan de Rijn.

In juli 1943 vertrok Toon naar Duitsland. Vanwege de’ Arbeitseinsatz’ werden alle jongens van de lichting 1923 en 1924 te werk gesteld in Duitsland. Toon kwam te werken op een heel groot tuindersbedrijf met 140 man personeel in Niederwalluf. Het bedrijf heette Goos Gartenbaubetrieb.

Nadat het gebied waar Toon werkte door de geallieerden was bevrijd, kon hij nog niet terug naar Nederland. Hij kwam met duizenden andere tewerkgestelde jongens uit allerlei landen terecht in een kazerne in Wiesbaden niet ver van Niederwalluf. Om de tijd te verdrijven werd er gevoetbald, ook door Toon. Hij mocht meespelen in enkele ‘interlands’. Nederland – Griekenland en Nederland – Rusland. Beide wedstrijden werden gewonnen en Toon scoorde. 

Terug in Nederland

Toons zus had verkering gekregen met een jongen uit Wateringen. Die haalde hem over een keertje mee te spelen in Velo 4. Hij zorgde ook voor spullen, o.a. veel te grote voetbalschoenen. ”We speelden tegen Westlandia en ondanks die  te grote schoenen deed ik het wel aardig.”

“Enkele Westlandianen haalden mij echter over om terug te komen bij Westlandia. Dat deed ik. Een goede beslissing, want toen voelde ik me meteen weer thuis.”

Zus van Toon is kledingsponsor.

Na de oorlog was het een hele kunst om aan voetbalspullen te komen. Voor een shirt en een broekje zorgde een heel handige zus. Uit twee van haar vooroorlogse jurken naaide zij een acceptabel Westlandia-shirt, groen wit verticaal gestreept. Het broekje werd gemaakt van een kunstmestzak.

De kunstmest  12 – 10 – 18 met een merknaam zat in witte linnen zakken. Zo’n zak ging in de bleek en er werd een broekje uit gemaakt. Bij Toon stond er nog heel lang een gebleekte 18 op zijn achterwerk. Witte broekjes  werden oogluikend toegelaten door de geestelijk adviseur. Rooms Katholieke sportverenigingen moesten eigenlijk zwarte broekjes dragen, omdat witte broekjes bij regen konden doorschijnen. Voor het publiek was dat niet zo……..

Toons voetbalschoenen kwamen uit Pijnacker. In de krant had hij een advertentie gezien. Maat 42.

Op een fiets met massieve banden(stuk gesneden autobanden) ging hij naar Pijnacker. ’s Avonds kwam hij thuis met een paar voetbalschoenen én met een zere kont.

Toon was klaar voor  Westlandia.

Pingelaar

Toon begon in het derde, met Aad van Dijk. Dat team werd al snel kampioen( Zie elftalfoto). In datzelfde seizoen werden zij uitgenodigd voor het eerste. De allereerste wedstrijd in het eerste speelde Toon tegen ‘ De Ooievaars’, een Joodse voetbalvereniging uit Den Haag. De oorlog had een heel grote invloed gehad op de vereniging. Veel leden waren niet teruggekomen na de oorlog. Dat team was geen partij voor ons, “want we wonnen heel dik.

We wonnen die wedstrijd met  6 – 2.

Toon herinnert zich ook nog de finalewedstrijd om de districtsbeker op het veld van ‘De  Postduiven’. Tegen  ADO. Dat moet in 1946 geweest zijn. Er waren heel veel supporters meegekomen. Ook zijn vader, moeder en zus met nog een groep Poeldijkers. Zij gingen lopend naar het veld in Loosduinen.

Deze bekerfinale ging nipt verloren: 3 – 2.

Ter gelegenheid van de ingebruikname van een nieuw veld aan de Middelbroekweg speelde Westlandia een wedstrijd tegen VVN, voetbalvereniging Naaldwijk. Er werden tientallen lorries geleend van de bloemenveiling, waarop toeschouwers hoger konden staan. “Wij wonnen die wedstrijd en het was de allereerste keer dat we van Naaldwijk konden winnen. Het werd 2 – 0. Ik maakte beide doelpunten. Twee keer een schot van grote afstand, onhoudbaar voor Jan Boutkan, de keeper van Naaldwijk. Ik kon toen geen kwaad meer doen bij Westlandia.”

“Ik was tamelijk succesvol als het ging om het maken van doelpunten, ik creëerde zelf de kansen. Ik was een pingelaar. Ja, dat was zo.”

Westlandia 1, vlak na de oorlog.

Toon was een ouderwetse midvoor en hij had de broers Jan en Aad Noordermeer naast zich. Dat waren gewoon goede spelers. Hij was ook de man van de strafschoppen. “We hadden een goed team van echte vrienden. Het team zag er als volgt uit:

Frans Scholtes stond op het doel. In de achterhoede Coen Bentvelzen, linksback en Jan Vogels, rechtsback. Aad van Dijk was de spil.

Linkshaaf en rechtshaaf Piet de Brabander en Wim vd Knaap.

Tenslotte de voorhoede. Linksbuiten Jan Kleijn, linksbinnen Wim van Leeuwen, midvoor Toontje Persoon, rechtsbinnen en aanvoerder Jan Noordermeer en rechtsbuiten Aad Noordermeer.

Trainer was Dhr. Van de Berg uit Delft. ”Voor mij was hij te slap, ik had meer druk en uitdaging nodig”, zegt Toon over hem.

Jan Vogels

Jan Vogels was heel belangrijk voor Toon. Ze speelden samen in het eerste van Westlandia.

Hij trouwde met Toons zus Annie, niet degene die zo handig was met naald en draad. En samen met Jan nam Toon werk aan in de tuin. Ze werkten jaren samen en hielden regelmatig  wedstrijdbesprekingen.

Het Westlands elftal tegen  Stormvogels

Deze wedstrijd gespeeld in de Pannenbuurt is legendarisch en door heel  veel Westlanders gezien. Ook door Toon. In het Westlands elftal stond  Westlandiaan Piet Verbeek op doel  en bij tegenstander Stormvogels verdedigde Piet Kraak, de keeper van het Nederlands elftal  het doel. ” Piet Kraak schoot op een gegeven moment de bal uit. Frans vd Bos van Hoek van Holland nam de uitgeschoten bal meteen op de slof en schoot de bal van grote afstand schitterend in het lege doel, want Kraak was wat traag met teruglopen. Kraak applaudisseerde nog , want het was een prachtig afstandsschot.”

Bij Jan de Pet aangeland

“We speelden een uitwedstrijd in ’s Gravenzande. Henk Kort stond opgesteld in de spits en ik stond dan linksbinnen. Henk  was al vroeg van huis vertrokken op de fiets en halverwege was hij aangeland bij Jan de Pet om een borrel te nemen. Eén borrel werden meerdere borrels. Hij raakte flink aangeschoten.  Henk begon gewoon aan de wedstrijd, maar iedereen, spelers en toeschouwers moest vreselijk lachen. Henk probeerde te sprinten,  te schieten, te koppen. Het leek nergens op. Wij, de andere spelers vonden het wel leuk.

In de rust werd hij natuurlijk vervangen. Het bestuur was er niet groos mee. Een dronken speler.

Het bestuur riep ons bij elkaar. De spelers werden uitgenodigd om met een groepje  op zaterdagavond bij een bestuurslid thuis op bezoek te komen. Dan werd er geen bier en geen jenever geschonken, maar wel allerhande zoete dranken. Zo werden we van de straat gehouden. We kwamen heel vaak bij slager Geert Koot. Bij hem in de huiskamer. Hij had een paar mooie dochters, dus we kwamen graag. Zo brachten wij toen onze zaterdagavonden door.”

Van voetbalspeler naar toneelspeler

“We speelden een keer een wedstrijd. Het was leuke en spannende strijd en we wonnen ook. Op weg naar de kleedkamer werden we tegengehouden door mensen. Daarbij was Theo Witzand. Die vroeg terug te gaan naar het veld, want hij wilde vertellen over de wedstrijd. Het was wel een koude en winderige dag, maar we liepen mee het veld weer op. Die Theo Witzand zei tegen  Jantje Noordermeer: ‘Dat doelpunt, dat je maakte was een ‘Churchill-goal’, een heel mooi doelpunt. Wij stonden daar in onze shirtjes en ik heb toen kou gevat op mijn maag.

’s Avonds speelde ik de hoofdrol in een toneelstuk. “Gebroeders Kalkoen”. Ik had echt last van mijn maag. Tegen de meiden had ik gezegd, dat ik me helemaal niet goed voelde. Zij stonden in de coulissen klaar met conservenblikjes. Toen het even kon, ben ik naar achteren gelopen en heb mijn maag geleegd in een van de blikjes. Daarna kon ik ongehinderd verder spelen.”

Op het voetbalveld een vent, op het toneel ook een vent.

Gestopt in 1951

In 1951, als Toon 28 jaar is, stopt hij met voetballen.” We speelden tegen BTC aan de Houtweg. In de wedstrijd kreeg ik een aanvaring met een speler. Die raakte me behoorlijk. Ik was toen tegen trouwen aan en de taken die me wachtten, nam ik serieus. Ook al was ik niet zo blessuregevoelig.

Blessures konden echt niet. Daarom ben ik gestopt met voetbal.”

Toon was altijd in voor een feestje en wat hem betreft hoort daar een Westlandia- liedje bij, zoals het volgende:

                  ”Hiep hiep hoera

                     Leve Westlandia,

                     Jongens van groen en wit

                     Blijven steeds fit.

                     We zullen slagen

                     En niet versagen.

                     We worden kampioen.

                     En wel dit seizoen.”

Tien jaar geleden schreef Toon zelf al, dat Westlandia altijd zijn club zou blijven. Dat geldt nog steeds. Hij is er trots op in Westlandia 1 gespeeld te hebben.

Jv.d.M

Onderschrift elftalfoto met Toon Persoon

Een feestelijke foto, want Westlandia 3 is kampioen geworden. Het bestuur was daarmee zeer in zijn nopjes, want zij poseerden mee. We zien onder andere voorzitter Geert Damen. Het is 1946, niet lang na de oorlog. Dat is te zien aan de netten. Daar zitten de gaten nog in. Het derde is kampioen geworden van de 3^de  klasse F, van de HVB.

Toon Persoon staat als tweede speler van links op de achterste rij. Nog jong en met volop krullen. Het Westlandia-tenue is nog niet tiptop in orde bij alle spelers. Je ziet witte broekjes en zwarte broekjes. De groen witte verticale banen zijn niet bij iedereen even breed. Een speler heeft zelfs horizontale banen. Van Toons shirt weten we dat het door zijn zus gemaakt is uit twee vooroorlogse jurken en het zit hem als gegoten.

Dat doet echter niets af aan de feestvreugde vanwege het kampioenschap. 

Na enig speurwerk kennen we ook de meeste namen . De mannen in pak en met stropdas zijn Dolf Hulspas en voorzitter Geert  Damen. Helemaal rechts is materiaalman Kees Veenman.

De spelers staand vlnr : de eerste speler is onbekend, Toontje Persoon,  Arie Barendse, Herman Kleijn, Tinus Gram, de zesde speler is onbekend.

Drie spelers, licht voorovergebogen: Stekelenburg, Aad van Dijk en Joop Bronswijk

Drie spelers gehurkt vooraan. De eerste en derde speler zijn onbekend. De Keeper is Post.

Toon weet nog twee namen: Jan van Nierop en Rinus Zwinkels. Hij weet niet welke van de onbekende spelers dat zijn.